نقش ژنتیک در چاقی
تغذیه و سلامت 20 فروردین 1399
حتما شما هم افرادی را دیده اید که چند برابر شما غذا مصرف می‌کند ولی وزن کمتری دارند. اگرچه عوامل متعددی از جمله میزان فعالیت بدنی و تغذیه و …در چاق شدن افراد موثر هستند ، اما یکی از این عوامل ژنتیک و ژن‌های چاقی هستند.
مطالعات نشان داده اند تفاوت‌های ژنتیکی نقش بسیار مهمی در واکنش افراد به محیط دارد. به این معنی که دو فرد با ژنتیک متفاوت که غذای یکسانی مصرف می‌کنند و فعالیت بدنی کاملا یکسانی دارند ممکن است از نظر شرایط فیزیکی تفاوت های بسیاری داشته باشند.
مطالعات اخیر نشان داده‌اند که 70-40% موارد چاقی با ژنتیک در ارتباط است و حدودا 50 نوع ژن شناسایی شده‌اند که تاثیر بسیار زیادی در ایجاد چاقی دارند.
ژن‌های چاقی علت چاقی‌های شدید
بعضی از نقص‌های ژنتیکی نادر باعث چاقی بسیار شدید می شوند. این نوع چاقی‌ها از بدو تولد شروع می‌شوند و در طول زندگی نیز ادامه دارند . یکی از شایع ترین این حالات، وجود نقص در ژن تولید کننده لپتین است که منجر به کمبود لپتین در بدن می‌شود.
نقص‌های ژنتیکی که سبب چاقی‌های شدید می‌شوند نادر هستند. اما تعداد زیادی ژن وجود دارد که فرد را مستعد چاقی و اضافه وزن می کنند.
یکی از این ژن‌ها، ژن FTO است. انواع خاصی از این ژن با روش های گوناگون سبب چاقی می‌شود. به طور کلی این ژن و دیگر ژن‌های مرتبط با چاقی باعث موارد زیر می‌شوند:
- افزایش گرسنگی
- افزایش دریافت کالری
- کاهش اشتها
- افزایش تمایل بدن به ذخیره چربی
- افزایش تمایل به بی تحرکی
- عدم کنترل در غذا خوردن
تاثیر سبک زندگی بر درمان چاقی ژنتیکی
به طور کلی اثر ژن ها بر چاقی اندک و نقش سبک زندگی بسیار بیشتر است . ژن‌های موثر در چاقی تنها می توانند احتمال ابتلا به چاقی را افزایش دهند اما در نهایت سبک زندگی ما تعیین کننده چاقی و اضافه وزن و یا تناسب اندام است.
شما میتوانید با انجام راهکار های زیر ریسک چاقی خود را کاهش دهید:
صرف نظر از وجود ژن‌های چاقی ، می توانید با انجام فعالیت بدنی ساده به میزان قابل توجهی وزنتان را کنترل کنید. به همین منظور همه‌ی افراد چه لاغر چه دارای اضافه وزن و چاقی باید هفته‌ای 150 دقیقه فعالیت بدنی داشته باشند.
بهترین حالت برای 150 دقیقه فعالیت بدنی ، 5 روز در هفته و هربار30 دقیقه پیاده روی است.
داشتن رژیم غذایی سالم و اصولی و متناسب با شرایط هر فرد در مقایسه با ژن ها به مراتب تاثیر بسیار بیشتری در کاهش وزن دارد.
از دیگر عواملی که اثر بسیار زیادی بر وزن دارد می‌توان به استرس روزانه و کیفیت خواب اشاره کرد که معمولا دست کم گرفته می‌شوند. در مطالعات مشخص شده افرادی که همیشه در معرض استرس و اضطراب هستند نسبت به دیگر افراد وزن بیشتری دارند.